Қазақстан мен Қытай арасындағы жүк тасымалы жаңа белеске көтерілді

Форум барысында Премьер-Министрдің орынбасары – сауда және интеграция министрі Серік Жұманғарин биыл “Бір белдеу – бір жол” бастамасына 10 жыл толатынын, осы кезеңде серіктестік жаңа деңгейге көтерілгенін атап өтті. Оған қоса, ынтымақтастықтың барлық саласы бойынша оң серпін байқалатынын, әсіресе жүк тасымалында жаңа бағыттар ашылып, логистика жағы жаңа белеске көтерілгенін атап өтті.

«Қазіргі уақытта «Қорғас» ХШЫО және «Қорғас – Шығыс қақпасы» АЭА-да сауда инфрақұрылымы мен шекаралық бақылау жүйесін жаңғырту шаралары қабылданып жатыр. Транзиттік бағыттар, оның ішінде Транскаспий халықаралық көлік бағыты аясында дамуда. 2022 жылы Қазақстанның теміржол арқылы транзитпен жүк тасымалдау көлемі 1,1 млн тоннаға ұлғайып, 9,4 млн тоннаға жетті. ҚХР-дан автокөлікпен транзиттік тасымалдау екі есе өсіп, 980,6 мың тоннаны құрады», – деді С.Жұманғарин.

Айта кетсек, 2022 жылы Қазақстан мен Қытай арасындағы тасымал көлемі рекордтық көрсеткішке жетіп, 23 млн тоннаны құраған. Бұл көрсеткіш 2021 жылмен салыстырғанда 14% -ға артық. Оның ішінде экспорттық жөнелтілімдер 13%-ға, ел мұқтажы үшін импорт 9%-ға ұлғайған. Бұл жетістік екі ел теміржолшыларының үйлесімді жұмысының нәтижесі. Қытайға тасымалдау сұранысының артуына байланысты қазір Аягөз-Бақты үшінші теміржол шекара өткелін салу бойынша техникалық-экономикалық негіздеме әзірленуде.

Сонымен 2022 жылдың қорытындысы бойынша Қазақстан мен ҚХР арасындағы өзара сауда $24 млрд-қа жеткен. Қазақстан көрші елге негізінен мұнай, мыс және мыс катодтар, кен және мыс концентраттары, табиғи газ, ферроқорытпалар, уран, күнбағыс майын экспорттайды. Ал, ҚХР-дан телефон аппараттары, есептеу машиналары, электр өндіретін қондырғылар, қара металдардан жасалған бұйымдар, шиналар, автомобильдер мен тракторларға арналған бөлшектер мен керек-жарақтар, жол және құрылыс техникасы, автомобильдер әкелінеді.

Форум барысында Вице-премьер еліміз қытайлық сатып алушыға $1 млрд-тан астам сомаға 135 тауар позициясы бойынша өнеркәсіптік және ауыл шаруашылығы тауарларының кең ассортиментін ұсынуға дайын екенін жеткізді. Атап айтқанда, қазақстандық кәсіпорындар Қытайға салқындатылған ет өнімдерін, балық өнімдерін, құс еті мен қосалқы өнімдерді, шошқа етін, жұмыртқаны, жылқы етін және жоғары маржиналды тауарлардың басқа да түрлерін жеткізе алады.

«Қазақстан ҚХР-ға жыл сайынғы бидай жеткізу көлемін 1 млн тоннаға дейін және одан да жоғары деңгейге жеткізуге дайын. Бұл үшін инфрақұрылымдық мүмкіндіктер де бар. Мен бір теміржол астық құрамын ҚХР-дың бонд аймағына пилоттық негізде бағыттау туралы тапсырма бердім», – деді Серік Жұманғарин. Сондай-ақ вице-премьер өзара сауда мәселелерін жедел шешу үшін ҚР мен ҚХР арасында Ауыл шаруашылығы жөніндегі шағын комитет құруды ұсынды.

Форумда тараптар жол бойындағы өткізу бекеттері, логистикалық орталықтар мен көлік инфрақұрылымы жұмысының тиімділігін арттыру жолдарын да талқылады. Министр Жұманғарин бұл бағытта да ауқымды жұмыс жүргізіліп жатқанын айтты. Қазір Ляньюньган портында Қазақстан-Қытай логистикалық терминалымен бірге жүктердің кедергісіз транзиті үшін қажетті база қалыптастырылған. Қолайлы инфрақұрылымдық жағдай жасау үшін Үрімші мен Алматыда сауда хабын салу жоспарланып отыр. Бұдан басқа Бақты – Шәуешек автомобиль өткізу бекеті ауданында Қазақстан мен Қытай арасындағы үшінші теміржол өткелі ашылмақ.

Аталған форумға 150-ден астам қазақстандық кәсіпкер, 20 жетекші Шыңжаң кәсіпкері, Қазақстандағы ірі инвестициялық Қытай кәсіпорындарының 10 өкілі келді. Форум аясында экономиканың түрлі салаларында, атап айтқанда, құрылыс, энергетика, тау-кен өнеркәсібі, ауыл шаруашылығы, тамақ өнеркәсібі, машина жасау, туризм, инвестициялар және т.б. салаларда қазақстандық және қытайлық кәсіпкерлер арасында B2B форматында екіжақты келіссөздер өтті. 16 екіжақты құжатқа қол қойылды, оның бесеуі – $565,4 млн-ның коммерциялық құжаты.