Қазақстанда теміржол көлігін құрастыру қарқын алды

Спикер қазіргі уақытта Өнеркәсіптік өндіріс құрылымында өңдеу секторының үлесі 47,4% құрағанын, соңғы жылдары осы салада оң серпін байқалып отырғанын атап өтті.  

– 2023 жылдың қорытындысы бойынша өндіріс көлемі 4%-ға өсіп, 22 триллион теңгені құрады. Биылғы жылдың 9 айында өндірістің өсуі 4,8% құрады. Өндірістің өсімі жиһаз, химия, металлургия өнеркәсіптері мен машина жасау есебінен қамтамасыз етілді. Ендігі меже – жыл соңына дейін 5,1% деңгейінде өсуді қамтамасыз ету, – деді О.Сапарбеков.

Оның айтуынша, теміржол машина жасауда жүк вагондарының өндірісі 6 есеге, яғни 1000 бірліктен аса өскен. Осы жылға межеленген жоспар 4000 вагон.  

Вице-министрдің айтуынша, елімізде жүк және жолаушылар тепловоздары мен электровоздары, жүк, жолаушы және рефрижераторлық вагондар, тұтас илектелген дөңгелектер мен осьтер, роликті мойынтіректер, темір жолдарға арналған өнімдер өндірісі оң жолға қойылып, қазір тіпті экспортқа да шығарылуда.  

Жалпы отандық машина жасауды қолдау мақсатында 2016 жылы «Теміржол көлігі туралы» ҚР Заңына өзгерістер мен толықтырулар енгізу арқылы заңнамалық деңгейде вагондар мен локомотивтерді сатып алуға кредит беру және қаржы лизингі кезінде сыйақы мөлшерлемелерін субсидиялау түрінде мемлекеттік қолдау көзделген болатын. Жүк вагондарының жалпы паркіне келсек, ол 136 мың бірлікті құрайды. Осы ретте вагон иелері мен операторлары жүк вагондарының паркін өз бетінше жаңартатынын айтар едік. Жыл сайын шамамен 3000 бірлік жүк вагондары жаңаруда. Оның ішінде мемлекеттің қатысуымен сыйақы мөлшерлемелерін субсидиялау бағдарламасы бойынша 2018-2023 жылдар аралығында 4135 жүк вагоны сатып алынса, биыл 1500 бірлік, ал 2026 жылға дейін 1585 бірлік жүк вагондарын жеткізу жоспарланып отыр. Осы сатып алу келісімшарттары «ЗИКСТО» АҚ, «КВК» ЖШС отандық зауыттарымен жасалған. Биыл «ЗИКСТО» АҚ-мен 2024-2025 жылдар кезеңінде 157 жолаушылар вагонын сатып алуға келісімшарт жасау жоспарлануда екен.  

Теміржол рельстерін өндіру саласында да оң нәтиже байқалып отыр. Айталық, 9 айда теміржол рельстері өткен жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда 50%-ға көп өндірілген. Осы ретте бірінші кезекте «ҚТЖ»-ның рельстерге деген қажеттілігін өтеу басымдыққа ие болып отыр. Одан кейін ғана артылған өнім көлемі Өзбекстанға, Грузияға, Әзірбайжанға, Италияға, Ұлыбританияға экспортталуда.  

Сұлугүл Бакесова

Дереккөз: "Қазақстан теміржолшысы"