«Кіші Түрксіб» теміржолы қайта жаңғырмақ

Тоқтала кетсек, осы аралда Түрксіб-Сібір теміржолы құрылысының басталуына 50 жыл толуына орай, балалар теміржолы салынған болатын. Теміржолшылардың кәсіби мерекесі – 4-ші тамыз күні өткен салтанатты түрдегі алғашқы қазық қағу шарасына Алматы теміржолының Семей бөлімшесінің сол жылдардағы директоры, айтулы тұлға Қаныбек Ержанов бастаған теміржолшылар қатысқан еді. Осылайша, ұзындығы 4,5 шақырымға созылған, бойында 5 «станциясы» бар теміржол аймақ балалары үшін нағыз думанды ортаға айналған-ды. Алайда, нарықтық өтпелі кезеңнің тоқырау жылдарында, 1995 жылы мамыр айының 29 күні Алматы теміржолы Семей бөлімшесі директорының өкімімен аталған теміржол жабылды. Оған сол кездегі облыстық әкімдіктің қаржыландырудан бас тартуы себеп болған еді. Осылайша, барлық жұмысшылары қысқартылып, ал теміржол желісі уақыт өте келе талан-таражға түскен-ді. Қазіргі күні ел аузында естеліктер ғана айтылады.

Десек те, араға 30 жыл уақыт салып, бұл желі қайта салынатын болды. Бүгінгі таңда үлкен аралдан арнайы жер бөлініп, топографиялық жұмыстар жүргізіліп, дизайнерлер мен архитекторлар іске кірісуде. Аталған шара қалалықтардың сүйікті демалыс орны саналатын Бейбітшілік аралын абаттандыру аясында жүргізілмек. Бұл орайда қайта салынатын «Кіші Түрксіб» балалар теміржолының байырғы нұсқасынан біршама ерекшеліктері бар. Атап айтсақ, жаңа желі қала ішімен, яғни, Ертіс жағалауын бойлап, жаяу жүргіншілер көпіріне дейін салынбақ. Бұл бір себептен аралға апаратын көлік қатынасы мәселесін де шешеді деп күтілуде. Яғни, пойыз қатынасы қалалықтардың барлығына ортақ болмақ. Жаңа жобаны жергілікті билік қаржыландырады.  

Айта кетерлігі, «Кіші Түрксіб» теміржолын іске қосу арқылы аралға қатынайтын автокөліктер нөпіріне шектеу қою көзделуде. Ондағы мақсат ерекше табиғаты бар әрі тарихи мәнге ие арал келбетін сақтап қалу болып отыр.

Мұнымен қоса, облыстық әкімдік тарапынан электр энергиясымен жүретін заманауи «паровоз» да сатып алынған. Ал, оған лайықталған арнайы вагондар даярлану үстінде. Алдағы уақыттарда Семей станциясына жеткізілетін болады.  

– Балалар темір жолы – Семей ЖТ бөлімшесі мен облыстық білім басқармасының  қарауында болатын мектептен тыс балалар мекемесі. Мақсат – жасөспірімдердің теміржол көлігіне ынтасын арттырып, техникалық тұрғыдағы шығармашылығын дамыту, жол мамандығына бейімдеу. Яғни, политехникалық білім берудің жүзеге асуына ықпал етеді. Сол себепті онда түрлі техникалық үйірмелер ашып, жұмыс жүргізудің маңызы зор, – дейді бұл орайда осы жаңалыққа қуанышын білдірген семейлік ардагер теміржолшылар қауымы.  

Сөз орайында тоқтала кетсек, тұңғыш балалар темір жолы Тбилисиде 1935 жылы  ұйымдастырылыпты. Ал, Қазақстан бойынша алғаш рет 1946 жылы Целиноградта салынған екен. Бүгінде елімізде тек Қарағанды, Алматы қалаларында ғана балалар теміржолы бар. Олар да кейіннен қалпына келтірілген.  

Қуаныш Қожаев

Дереккөз: "Қазақстан теміржолы"