ПМХЗ экологиялық көрсеткіштері жақсарды

Павлодар мұнай-химия зауытының еңбекті және қоршаған ортаны қорғау департаментінің директоры Сергей Петрук табиғатқа зиянды әсерін азайту үшін кәсіпорында қандай жұмыстар жүргізіліп жатқаны туралы айтты.

Қорғалатын қоршаған орта

Соңғы бес жылда облыстағы негізгі салық төлеушілердің бірі - ПМХЗ тек қоршаған ортаны қорғауға үш миллиардтан астам теңге инвестициялады. Өткен жылы бұл сома екі жүз миллионға өсті.

Сергей Петрук компания осы жылы жүзеге асырған қоршаған ортаны қорғаудың негізгі іс-шараларын бірнеше құрастырушыларға бөлді. Ауа тазалығы үшін зауыттың екі сұйыққоймасында 19 миллион теңгеге тығыздағыш қақпаларын ауыстырылды. Су ресурстарын үнемдеу үшін компания ағынды суларды айдау үшін кәріздік сорғы станциясының құрылысын жалғастырды және салқындатқыш мұнараны күрделі жөндеуден өткізді.

Бұл жұмыстарға шамамен 230 миллион теңге бөлінді. Сонымен қатар, қатты тұрмыстық қалдықтарды сақтау қоймасының жою қоры қалыптасуда, кәсіпорын аумағын және санитарлық-қорғау аймағын абаттандыру бойынша жұмыстар жалғасуда.

Мұнай өңдеушілердің ғылыми-зерттеу жұмыстары жалғасуда, олар негізінен өндірістік экологиялық бақылауды қамтамасыз етуге және парниктік газдар шығарындыларын есепке алуға бағытталған.

Олар кәсіпорында суды және басқа ресурстарды өндіру мен тұтынудан шығатын қалдықтарды олардың минимизациялануы, өңделуі, сонымен қатар сауатты кәдеге жарату, көму және олардың қалдықтар қоймасында дұрыс сақталуына байланысты азайтады. Сондай-ақ, өнеркәсіптік объект тұрақты рентгенологиялық бақылауды қамтамасыз етеді. Бұл жұмыстарға зауыт 364 миллион теңге бөлді.

Ал шығарындылар туралы не деуге болады?

Кез-келген кәсіпорында экология туралы айтатын болсақ, бұл әрқашан қоршаған ортаға шығарындылардың мөлшері болып табылады. Соңғы үш жылда олардың ПМХЗ-дағы көлемі 1,5 мың тоннаға азайды. Жыл сайын динамикада ластаушы заттардың шығарындылары күн санап азайып келеді. Мысалы, 2019 жылдың тоғыз айында олардың атмосфералық ауадағы мөлшері 17,4 мың тоннаны құрады, ал биылдың өзінде - 16,5 мың. Бұл рұқсат етілген шекті деңгей жылына 31 мың тоннаны құрағанына қарамастан.

"Кәсіпорынның шығарындыларын азайту сұйық және газ тәрізді отынның жану қатынасын реттейтін зауыттың ішкі стандарттарын белгілеудің арқасында мүмкін болды, - деп атап өтті Сергей Петрук. - Мұнда кәсіпорынның технологиялық пештеріндегі сұйық отын шығынын азайтуға мүмкіндік берген жаңа компрессорлық станцияның іске қосылуы маңызды рөл атқарды".

Кәсіпорыннан 14 шақырым қашықтықта орналасқан және 1979 жылдан бері жұмыс істеп келе жатқан Сарымсақ көлі қоймасына ластаушы заттардың төгілуі біртіндеп азаюда. Мұнда мұнайхимия зауытының ағынды суы тазартудың барлық кезеңдерінен кейін шығарылады. 2018 жылмен салыстырғанда олардың саны 150 тоннаға азайып, биыл 447 тоннаны құрады, рұқсат етілген шегі шамамен үш мың тонна. Сергей Петруктың айтуынша, бұған компанияның су тұтынуын және аммоний азоты мен сульфаттар сияқты ластаушы заттардың концентрациясын 98 және 55 пайызға азайту арқылы қол жеткізілген.

Тұрмыстық қатты қалдықтарды көму бойынша жағдай да осындай. Олардың саны жыл сайын біртіндеп азаюда. Мәселен, тек соңғы жылдың өзінде - он пайызға. 2020 жылдың тоғыз айында мұнай-химия зауытының 2,5 мың тоннадан сәл астам өндіріс пен тұтыну қалдықтары қоймаға көмілді. Бұл, айтпақшы, заңнамада рұқсат етілген ең үлкен көлемнің 39 пайызын ғана құрайды.

ПМХЗ қалдықтарының бір бөлігін жай көмуге емес, қайта өңдеуге болады. Бұл оларды орналастыруды болдырмауға, тиісінше қоршаған ортаға әсерін азайтуға мүмкіндік береді.

Жыл басынан бері Flottweg қондырғысында 19 мың тоннаға жуық мұнай шламын өңделді. Өткен жылмен салыстырғанда өңдеу көлемі 60 пайызға артты.

Сонымен қатар, 2020 жылы ПМХЗ 3,5 мың қатты мұнай қалдықтарын бейтараптандыру және қайта өңдеу үшін мамандандырылған кәсіпорынға өткізді, бұл өткен жылмен салыстырғанда 23 пайызға артық.

Қатты шығарындылар ғана емес, сонымен қатар парниктік газдар да экологиялық бақылауға жатады. Үш жыл бұрын олардың шығарындыларының мөлшері екі миллион тоннаға жуықтаған. Жақында зауытта осы бағытта үлкен жұмыс жасалды және отын шығынын 20 мың тоннадан астамға азайтты. Нәтижесінде тоғыз айда парниктік газдар шығарындыларының көлемі 780 мың тоннаны құрады. Жалпы алғанда, қоршаған ортаға эмиссия үшін кәсіпорынның төлемі 311 миллион теңгені құрады.

Одан да «жасылырақ»

Павлодар мұнайхимия зауытындағы жұмыстың үлкен ауқымы - бұл «жасыл экономикаға» біртіндеп көшу. Осы бағыт аясында өңдеушілер атмосфераға ластаушы заттардың шығарылуын бақылаудың автоматты жүйелерін енгізуде. Жаңа жабдықтың жұмысы тұрақты бақылауға, бұл экологиялық қауіпсіздікті жақсартуға бағытталған озық технологияларды енгізудің орындылығын бағалауға, сондай-ақ атмосфераның ластануын болдырмау үшін жедел шаралар қабылдауға мүмкіндік береді.

Ол үшін өткен жылы кәсіпорында жоба алдындағы зерттеу жүргізіліп, 2020 жылы құны 9,5 миллион теңгенің тиісті жобасын әзірлеу басталды. 246 млн.теңгеге қондырғыны орнату келесі жылы басталады.

Айналасында – ормандар

"Мемлекеттің елді мекендердің айналасында жасыл белдеу құру және экологиялық қауіпсіздікті қамтамасыз ету жөніндегі бірінші кезектегі міндеттерін қолдай отырып, зауыт 2019 жылы «ПМХЗ» ЖШС санитарлық-қорғау аймағын көгалдандыру жобасын әзірлеу туралы шешім қабылдады. Ағымдағы жылдың екінші жартысында санитарлық-қорғау аймағының аумағын абаттандырудың бірінші кезеңі жүзеге асырылды: мұнда екі мың жылдық терек көшеттері отырғызылды. Жалпы отырғызу алаңы 11 гектардан асты. Көгалдандыру аумағы солтүстік-батыс бағытта кәсіпорыннан Павлодарское ауылына және Ертіс өзені жайылмасының табиғатты қорғау аймағына қарай орналасқан", - деді Сергей Петрук.

Маман бұл бір реттік шара емес екенін баса айтты. Жасыл желектерді отырғызу және күту 2025 жылға дейін жалғасады және бірнеше кезеңдерде өтеді. Жоба бойынша жалпы аумағы 64 гектарға 17 мың ағаш отырғызу жоспарланған.

"Алдыңғы көшет отырғызу бағдарламасы үш жылдық болатын, біз оны былтыр аяқтадық. Кәсіпорын аумағында қайыңдар мен пирамидалы терек отырғыздық. Бастапқыда ағаштардың 90-95 пайызы тамыр жайған. Қалған өсімдіктерді ауыстырдық", - деп атап өтті маман.

Сондай-ақ қоршаған ортаны қорғау жөніндегі іс-шаралар жоспары аясында кәсіпорын жыл сайын кәсіпорын аумағын абаттандыру және көгалдандыру бойынша жұмыстар жүргізеді. 2020 жылы кәсіпорынның өндірістік алаңына 135 ағаш отырғызылды. Жалпы құны шамамен 25 миллион теңгені құрады.

Миллиондаған идеялар

Кәсіпорындағы қоршаған ортаны қорғаудың маңызды жаһандық мәселелерін шешумен бірге мұнай өңдеушілер экологиялық акцияларға және басқа да шараларға белсенді қатысады. Павлодардың орталығында және зауыттың өзінде сіз атмосфералық ауаның күйін тәулік бойы LED- экрандардан таратылған мәліметтерден біле аласыз.

Кәсіпорындағы қоршаған ортаны қорғаудың маңызды жаһандық мәселелерін шешумен бірге мұнай өңдеушілер экологиялық акцияларға және басқа да шараларға белсенді қатысады. Павлодардың орталығында және зауыттың өзінде сіз атмосфералық ауаның жай-күйі туралы тәулік бойы экрандарда көрсетілген мәліметтерден біле аласыз.

Сондай-ақ, осы жылы кәсіпорын мен сервистік компания жұмыскерлерінің балалары арасында экологиялық конкурс өткізілді. Жігіттерге кәсіпорында экологияны жақсарту бойынша өз идеяларын ұсынуға тура келді. Олардың ішіндегі үздіктердің авторлары мақтау қағаздарымен және бағалы сыйлықтармен марапатталды, ал ұсыныстарды зауыт мамандары назарға алды.

 

Зауыт жұмысшылары пластмасса қалдықтары мен макулатураларды бөлек жинауды үйренеді, экологиялық семинарлар мен тренингтерге қатысады, сонымен қатар қоршаған ортаны сақтаудың үнемі жаңа әдістерін енгізеді.

Сонымен қатар, масалардың көбеюін болдырмау мақсатында жыл сайын Сарымсақ қоймасында зиянкестермен күрес жүргізіледі.

Стратегиялық маңызды

Қол жеткізілген жетістіктермен тоқтамай, Павлодар мұнай-химия зауытының мамандары бірнеше ірі жобалар бойынша жұмыстарды жалғастыруда. Ірі жобалардың бірі - құны 5,7 миллиард теңгені құрайтын «ERTIS» жобасы. Оған сұйытылған мұнай газдарын тазартуға арналған қондырғының құрылысы кіреді. Бүгінгі күні жоба жалғасуда, «Мемсараптамадан оң қорытынды алынды.

«ERTIS» жобасы дизельді отынды гидротазалау қондырғысын қайта құруды қамтиды. Бұл жұмыс өндірілетін өнімдегі күкірт қосылысының құрамын едәуір азайтуға мүмкіндік береді, демек бұл тіпті жанданған автомобиль жолында да ауа сапасын жақсартады.

Көлік инфрақұрылымын дамыта отырып, автоматтандырылған сағаттық жүктеу қондырғысы салынғаннан кейін көмірсутектер шығарындыларын азайтуға болады. Мұнай өңдеушілер бұл жобаны енді бастады: олар құжаттаманы әзірлеп жатыр және оны 2023 жылы іске қосуды жоспарлап отыр.

Тағы бір маңызды жобаның басталуы тек келесі жылға жоспарланған. Сергей Петруктің айтуынша, кәсіпорынның технологиялық қондырғыларындағы пештерді қайта құру азот оксидтерінің зиянды шығарындыларын азайтуға көмектеседі. Олар заманауи оттықтармен жабдықталатын болады. Ауқымды қайта құруды 2024 жылы толығымен аяқтау жоспарланған.

«Павлодар мұнай-химия зауыты» ЖШС жұртшылықпен байланыс жасау бөлімі, қоршаған ортаны қорғау бөлімі

Еще больше новостей на нашем telegram-канале , подписывайся и будь в курсе!