ТХКБ: биылғы меже – 4 млн тонна

Түркия астанасы Анкарада «Транскаспий халықаралық көлік бағдары» Халықаралық қауымдастығы жұмыс тобының және Жалпы жиын отырыстары өтті. Жалпы жиын отырысында 25 қатысушының, әртүрлі елдерден келген көлік және логистика саласындағы ірі халықаралық және өңірлік ұйымдардың шешімімен бірауыздан «ҚТЖ» ҰК» АҚ басшысы үш жылға «ТХКБ» ХҚ басқарма төрағасы болып қайта сайланды.

Сондай-ақ қаржы институттарының (ЕҚДБ, Дүниежүзілік банк), DTC Global жаһандық мультимодальды цифрлық платформасының, Қазақстан мен Түркия жүк жөнелтушілерінің қатысуымен «ТХКБ: трендтер, сын-тегеуріндер мен перспективалар» тақырыбында дөңгелек үстел өтті. Онда 2024 жылға арналған жоспарлар мен тарифтер бекітіліп, қызметті жандандыру жөніндегі әрі қарайғы қадамдар және бағдарларды кеңейту перспективалары талқыланды.

2023 жылы ТХКБ бағыты бойынша 2,7 млн тоннадан астам жүк тасымалданды, бұл 2022 жылмен салыстырғанда 86% артық. 2024 жылға арналған перспективалық жоспар шамамен 4 млн тоннаны құрайды деп күтілуде. Жалпы ҚТЖ компаниясы ТХКБ дамуына ерекше мән беріп, оның дамуымен байланысты кез келген бастаманы қолдауда. Бұл бастамаларды үш бағытқа бөлуге болады. Біріншісі – бұл қатысушы теміржол әкімшіліктерімен ынтымақтастық. Екіншісі – инфрақұрылымды дамыту. Үшіншісі – шетелдік серіктестермен ынтымақтастық.

Бірінші бағыт бойынша өзара белсенді іс-қимыл Әзірбайжан мен Грузияның теміржол әкімшіліктерімен бірлесіп ҚТЖ құрған ТХКБ қауымдастығы шеңберінде жүзеге асырылады. Қауымдастықтың жұмыс кездесулерінде бағдарды дамыту мәселелері талқыланып, жыл сайынғы тарифтік шарттар белгіленіп, тарифтерді есептеу және контейнерлерді орналастыру туралы ақпарат алмасу үшін цифрлық платформа құру жайы пысықталады. Сонымен қатар Халықаралық Транскаспий Көлік Консорциумы құрылғанын айтар едім. Консорциум логистикалық өнімдерді әзірлеумен, клиенттерді іздеумен, жүк ағындарын тартумен, шетелдік әріптестермен ынтымақтастықты жолға қоюмен айналысады, ал тасымалдарды тәулік сайын бақылау бірыңғай виртуалды диспетчерлік орталық арқылы жүзеге асырылады.

Екінші бағыт – инфрақұрылымды дамыту. Осы арада ТХКБ-ның негізгі буындары Каспий теңізіне шығатын Ақтау және Құрық порттары болып табылады. Қазіргі уақытта Каспий теңізінің таяздана бастағаны байқалуда. Сондықтан кемелерді тасымалдау мен өңдеуді қамтамасыз ету үшін және порттарға қолжетімділікті жақсарту үшін түбін тереңдету жұмыстары кешенді жүргізілуде. Сондай-ақ Құрық портында астық терминалын салу және бес қосымша айлақ салу жоспарланған. Осы іс-шараларды жүзеге асыру порттардың өткізу қабілетін 27,3 млн тоннаға дейін ұлғайтуға және контейнер ағынының 2025 жылға қарай 40 мыңнан 300 мың ЖФЭ-ге дейін өсіруге мүмкіндік береді. Бұл порттарға қатысты, ТХКБ-ға қатысты инфрақұрылымды дамыту бойынша құрлықта да ауқымды жұмыстар жүзеге асырылып жатқаны жиі жазылуда.

Үшінші бағыт – халықаралық ынтымақтастық. Мемлекет басшысының Қазақстан нарығына контейнерлік порт терминалдарының ірі әлемдік операторларының бірі – сингапурлық PSA International компаниясын тарту жөніндегі тапсырмасын орындау аясында ҚТЖ компаниясы аталған компаниямен бірлескен кәсіпорын құрды. Бұл ынтымақтастық PSA тәжірибесі мен технологияларына қол жеткізуді қамтамасыз етумен қатар, тасымалдау географиясын кеңейтіп, қазақстандық көлік дәліздерін әлемдік хабтармен біріктіреді. Бұл кәсіпорынның басты мақсаты транзиттік жүк тасымалының өсуіне ықпал ететін ТХКБ-ның дамуына жәрдемдесу.

Сұлугүл Бакесова

Дереккөз: "Қазақстан теміржолшысы"