Page 21 - SKNEWS 21-22
P. 21

SK NEWS       ӘУЕ САПАРЫНЫҢ ҚАУІПСІЗДІГІ                                                           SK NEWS







 ДЖУРАТ ОСМАНОВ:


                                                                «Сапар кезінде диспетчер экипажбен
                                                                тұрақты байланыста болып, оларға жедел
 «БІЗ ҰШҚЫШТАРМЕН БІР                                           ақпарат ұсынып отырады. Қажет жағдайда
                                                                маршрутты түзеп, туындаған операциялық
                                                                мәселелерді шешіп отырады. Техника-
                                                                лық қолдау көрсетуге техникалық ақаулар
 ТІЛДЕ СӨЙЛЕСЕМІЗ»                                              кезінде кеңес беру және маршрутты қайта
                                                                бағыттау немесе ұшақтың әуежайға қайта
                                                                оралуы жөнінде шешім қабылдау жатады.
                                                                Әуе кеңістігіне мониторинг дау-жанал-
                                                                ды болдырмау және сапар қауіпсіздігін
                                                                қамтамасыз ету мақсатында жасалады.
                                                                Ұшу диспетчерлері нақты уақыт режимінде
                                                                жедел шешімдер қабылдайды. Мысалы,
                 Джурат ОСМАНОВ                                 штаттан тыс жағдайлар кезінде немесе
                                                                қолайсыз ауа райы жағдайларына байла-
                                                                нысты маршрутты түзейді. Біздің жұмысы-
                                                                мыздағы ең бастысы – ұшу сапарларының
               диспетчерінің кабинетінен басталады.             кеңейтілген жоспары. Онда бәрі егжей-тег-
               Алдымен штурман бөлмесінен ұшқыштар              жей жазылады», – деп әңгімеледі Джурат
               ұшуға қажетті құжаттарды алады. Ауа ра-          Османов.
               йын, бағытты және барлық әуежайлардың
               сызбасымен мұқият танысып алуы тиіс», –          Ұшу диспетчерлері авиациядағы барлық
               деп атап өтті Джурат Османов.                    стандарттар мен қауіпсіздік ережелерін қа-
                                                                таң сақтайды және әуежайлардың аэрона-
               Одан әрі Джурат Рахимджанұлы рейстің             вигациялық қызметтерімен өзара тұрақты
               қалай жоспарланатынын егжей-тегжей               қызмет етеді.
               әңгімелеп берді.
                                                                Әуе диспетчерінің жұмысы өте жауапты. Ол
               «Ұшу сапарын жоспарлау ауа райын, әуе            мұқияттылықты, жылдамдықты және өте
               кеңістігін, отын мен әуе кемесінің жүк кө-       маңызды шешімдер қабылдау қабілетін
               терімділігін қамтитын көптеген факторлар-        талап етеді.
 Әуе кемелерінің қауіпсіздігін қамтамасыз етуде тәжірибелі ұшу диспет-  ды есепке ала отырып, ең тиімді маршрут-
 черлері маңызды роль ойнайды. Әуедегі ұшқыш пен жердегі диспет-  тарды әзірлеуден басталады. Ұшу жоспары
               бекітілген соң ұшу диспетчері оның орын-
 чердің өзара қызметі тараптарды өз міндеттерін толық та бұлжытпай   далуын мұқият қадағалайды. Метеороло-  Ақбота ОРЫНБАЕВА
 орындауы арқылы жүзеге асырылады. Бұл міндеттерге ұшу жоспарын үй-  гиялық мониторинг аясында қазіргі және
 лестіру, ұшуға қажетті отын көлемін есептеу, ауа райы мен желді есептеу,   алда болуы мүмкін ауа райындағы өзгеріс-
               тер бақыланып, оның ұшу қауіпсіздігіне
 әуе кемесі мен жолаушылардың жерден қауіпсіз ұшуы мен қайта жерге   ықпалы сараланады. Өзгерістер болған
 қонуын қамтамасыз ету жатады.   жағдайда диспетчерлер маршрутты түзейді
               немесе экипажға қажетті жаңа ақпаратты
               береді», – деді Джурат Османов.
 Жаңа рейсті әуе компаниясының кестесіне   аэродромға дейінгі қашықтыққа болжам
 енгізерде ең бірінші кезекте дайындық пен   жасаймыз».   Оның түсіндіруінше, құжаттарды дайындау-
 есепке айрықша көңіл бөлінеді.   да қажетті құжаттар мен ұшу жоспарына
 Оның айтуынша, ұшу диспетчерлері әуе ке-  мұқият болу маңызды. Өйткені, мұндай құ-
 Qazaq Air компаниясының 50 жылдық   месінің жердегі жүргізушілері болып санала-  жаттар отын көлемі, әуе кемесінің салмағы
 тәжірибесі бар ұшу диспетчері Джурат Осма-  ды. Ал әуедегі және жердегі жүргізушілердің   мен теңгерімділігі, сондай-ақ әуе кеңісті-
 нов бұл процесті былай түсіндіреді:   «бір тілде» сөйлесіп, бір-бірін тез де жақсы   гінің талаптарын сақтау бойынша ақпарат-
 түсінуінің маңызы зор.   ты қамтиды.
 «Біз аэронавигациялық ақпарат жинап,
 қажетті отын көлемін анықтаймыз. Метео-  «Рейске ұшқыштарды дайындау – әр кезде
 жағдайды назарға алып, ең жақын қосалқы   де ерекше дәстүр секілді. Дайындық ұшу
 20                                                                                                           21
   16   17   18   19   20   21   22   23   24   25   26